Regularne badania i zdrowy tryb życia to niezawodne metody, by ustrzec się przed chorobami, które długo przebiegają bez objawów, a mogą prowadzić do śmiercijak przed przewlekłą chorobą nerek. Dziś obchodzimy Światowy Dzień Nerek.

Przewlekła choroba nerek(PChN) to uszkodzenie tego narządu trwające ponad trzy miesiące. W początkowych stadiach rozwija się powoli i skrycie, nie dając objawów klinicznych. To choroba częsta i bardzo niebezpieczna. Już we wczesnych stadiach PChN zwiększa około pięciokrotnie ryzyko miażdżycy i chorób serca. W końcu prowadzi do zatrucia organizmu przez toksyny mocznicowe, które uszkadzają prawie wszystkie narządy. Zwykle występuje utrata apetytu, nadciśnienie, anemia i kruchliwość kości. Nieleczona PChN prowadzi do niewydolności nerek i konieczności poddawania się dializom (tzw. sztuczna nerka). Liczba chorych leczonych w ten sposób i za pomocą przeszczepów rośnie w zawrotnym tempie. Koszty terapii nerkozastępczej to prawie 5 proc. Wszystkich wydatków na ochronę zdrowia. Pacjent z PChN z większym prawdopodobieństwem doczeka zgonu z powodu powikłań sercowo-naczyniowych niż dializy. Wczesne wykrycie choroby pozwala na powstrzymanie lub spowolnienie jej postępu.

– Prof. Michał Myśliwiec Prezes Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego

Działanie nerek

• Usuwają produkty przemiany materii i toksyny oraz nadmiar wody z organizmu
• Zabezpieczają odpowiedni skład elektrolitów (stałość środowiska wewnętrznego)
• Produkują hormony, które regulują ciśnienie tętnicze, wytwarzanie krwinek czerwonych i oporności kości na złamania

Przewlekła choroba nerek (PChN)podstępny zabójca

• Około 4 milionów ludzi w Polsce choruje na PChN, a kolejne 4 miliony jest zagrożone jej wystąpieniem
• Co dziesiąty dorosły ma PChN. Choroba dotyczy jednej trzeciej osób po 65 roku życia
• Wczesne wykrycie PChN pozwala na spowolnienie lub powstrzymanie rozwoju choroby
• Choroby serca są główną przyczyną zgonu ludzi nawet we wczesnych stadiach PChN
• Nadciśnienie prowadzi do PChN, a PChN jest przyczyną nadciśnienia
• Występujący stale białkomocz wskazuje na PChN

Osoby szczególnie zagrożone PChN to: chorzy na u cukrzycę, nadciśnienie oraz członkowie rodziny pacjenta z chorobą nerek. Trzy proste badania pozwalają na wykrycie PChN: pomiar ciśnienia, badanie moczu i oznaczenie stężenia kreatyniny we krwiNiestety stężenia kreatyniny podwyższa się dopiero gdy, połowa miąższu nerek jest zniszczona, dlatego należy zawsze wyliczyć orientacyjną wartość tzw. filtracji kłębuszkowej. Potrzebne dane to: stężenia kreatyniny we krwi, wiek i płeć pacjenta

Najczęstsze przyczyny PChN

• Cukrzycawysokie stężenie cukru we krwi
• Wysokie ciśnienie tętnicze (nadciśnienie)
• Kłębuszkowe zapalenie nerek

Objawy PChN

PChN najczęściej rozwija się skrycie, co oznacza, że większość ludzi nie odczuwa żadnych objawów aż do chwili, gdy ich nerki są bardzo zniszczone. Wtedy mogą się pojawić:

• uczucie stałego zmęczenia
• trudności z koncentracją
• osłabiony apetyt
• bezsenność
• kurcze mięśni występujące w nocy
• obrzęki nóg, twarzy
• suchość i swędzenie skóry
• częste oddawanie moczu, szczególnie w nocy
• nadciśnienie tętnicze

Najbardziej narażeni na PChN są ludzie z:

• cukrzycą
• nadciśnieniem
• chorobami nerek w rodzinie
• osoby w wieku podeszłym

Jak zbadać nerki?

Należy zgłosić się do lekarza rodzinnego, który zleci proste badania pozwalające na ocenę funkcji nerek takie jak:

• Pomiar ciśnienia krwi
• Stężenie kreatyniny we krwi (na jej podstawie wylicza się wielkość filtracji kłębuszkowej)
• Badanie moczu metoda paskową na obecność albuminy.

opr. Prof. Michał Myśliwiec